اصطلاحات رایج در حمل‌ونقل کانتینری ـ بخش ۱

 

۱ـ FULL CONTAINER LOAD – FCL  یک كانتينر پر

این اصطلاح را نباید خیلی ساده تلقی کرد. اغلب، منظور از FCL، وقتی است که فرستنده‌ی کالا، به اندازه‌ی یک كانتينر کامل، کالای قابل حمل دارد. دراین حالت، یک کانتینر (بارگنج)، از خط کشتی‌رانی گرفته، آن‌را با کالای خود پرکرده، و برای حمل، در اختیار شرکت کشتی‌رانی می‌گذارد.

حتی در مواقعی که كانتينر پر نشده باشد، منوط به این که فقط حاوی بار یک فرستنده باشد، «كانتينر پر» یا FCL، تلقی می‌شود. از لحاظ حمل‌کننده، هرگاه كانتينر، توسط فرستنده‌ی کالا، بارگیری و بارچینی شده باشد، نه توسط حمل‌کننده، یا پیمان‌کاران او، FCL نامیده می‌شود. دراین حالت، از نظر او، تفاوتی نمی‌کند که نصف، یا ربع چنین كانتينري پر شده باشد، یا تمام آن.

به‌همین دلیل است که در بارنامه‌های صادره، برای FCL، جمله‌ی «توسط فرستنده بارچینی و بارشماری شده است» SHIPPER’S LOAD, STOWED AND COUNT، درج می‌گردد. این جمله، دارای اهمیت و توجه است.

جالب آن‌که، در مواقعی نیز، که یک كانتينر، با چند محموله، و متعلق به چند مشتری، اما توسط خودشان، بارگیری می‌شود، از نظر حمل‌کننده، (نه بارفرابر)، بازهم FCL محسوب می‌شود. از لحاظ مقام‌های بندر نیز، چنین كانتينری، که به‌صورت پر وارد محوطه‌ی بندر گردیده، و آماده‌ی بارگیری است، FCL به‌حساب می‌آید.

۲ـLESS THAN A CONTAINER LOAD – LCL     کم‌تر از یک كانتنير

به حالتی گفته می‌شود که بارچینی، یا به‌اصطلاح، پرسازی كانتينر، توسط حمل‌کننده انجام می‌گیرد. صرف‌نظر از این‌که مقدار کالا، کم‌تر، یا برابر ظرفیت یک كانتينر بوده باشد، یا این‌که در كانتينر، کالای دیگری، به‌طور مشترک، بارگیری شده باشد.

حتا درصورتی‌که حمل‌کننده، قیمت یک كانتينر را، به‌حساب مشتری بگذارد، ولی خود، آن را بارچینی و بارگیری کرده باشد، بازهم، گویی LCL تلقی می‌گردد. همین امر است که اغلب، سبب سردرگمی، نسبت به این اصطلاح یا عبارت، می‌شود.

موضوع، از نظر حمل‌کننده، از آن جهت دارای اهمیت و تفاوت است که، مسولیت او، نسبت به LCL، به‌مراتب بیش‌تر است، زیرا به‌علت تقبل مسولیت بارگیری کالا در كانتينر، به‌هنگام تحویل آن نیز، مسول خسارت احتمالی، خواهد بود.

۳ـ CONTAINER YARD – CY   محوطه كانتينري

منظور، فضا یا محوطه‌ای در داخل پایانه یا بندر، برای استقرار كانتينرها است، تا حسب مورد، به کشتی بارگیری شوند، یا روانه‌ی مقصدهای داخلی گردند. درچنین محل يا محوطه‌ای است که حمل‌کننده، یا نماینده‌ی او، کانتینر را از صادرکننده تحویل می‌گیرد، یا برعکس، بعد از تخلیه‌ی از کشتی، آن‌را به وارد‌کننده، تحویل می‌دهند.

این عبارت، در اعتبارات اسنادی نیز، کاربرد دارد، و به این معنا است که، مسولیت حمل، یا تحویل و تحول کانتینر، در این محل، پایان می‌پذیرد. به‌عنوان مثال، در كانتينر سنگاپور، یا كانتينرسرای بندر CY PORT…

۴ـ CONTAINER FREICHT STATION – CFS  انبار یا ایستگاه كانتينرها

این مکان، درواقع، ناظر بر انباری است که در آن‌جا، محموله‌های متفرقه‌ی LCL ، به حمل‌کننده تحویل شده، تا برای صادرات، درداخل كانتينر جا گرفته، یا جهت تحویل به واردکننده، از كانتينر تخلیه می‌شود.

در بارنامه‌ی مربوط به محموله‌های کم‌تر از یک كانتينر، یا LCL، عبارت  CFS درج می‌گردد، و حاکی از آن است که کالا، در چنین محل يا انباری، جهت بارچینی در كانتينر ، از فرستنده، تحویل گرفته شده، یا پس از بازکردن كانتينر ، و تفکیک محموله‌های آن، به گیرنده، تحویل می‌گردد.

علاوه بر موارد مزبور، حالت‌های زیر نیز، باید مورد توجه قرار گیرد:

۵ـ FCL/LCL

برای مواقعی که فرستنده، محموله‌هایی را برای تحویل، به چند گیرنده، در یک کشور مقصد، در یک كانتينر ، بارگیری نموده، و در مقصد، آن‌ها را تفکیک، و به گیرنده‌های مختلف، تحویل می‌دهد. یعنی یک كانتينر پر درمقصد، به چند محموله‌ی کم‌تر از یک كانتينر، تبدیل می‌شود.

۶ـ LCL/FCL

وقتی است که محموله‌های چند فرستنده، در ایستگاه بارگیری و بارچینی، جمع‌آوری شده، پس از بارگیری، در یک كانتينر ، برای یک نفر، گیرنده‌ی واحد، ارسال می‌گردد.

۷ـ FCL/FCL

کل محموله‌ی یک كانتينر است، که از جانب یک فرستنده، برای یک گیرنده، ارسال می‌گردد، و می‌تواند به‌صورت از «درب تا درب» DOOR TO DOOR حمل شود.

۸ـ BREAK BULK

کالای بسته شماره، به‌صورت پاندل، یا نگله‌های متفاوت

۹ـ CURRENCY ADJUSTMENT FACTOR – CAF

ضریب تعدیل نرخ ارز، که به‌صورت درصدی، برای تبدیل اسعار مختلف به دلار، به‌کار می‌رود، و به کرایه‌ی حمل، اضافه می‌شود.

۱۰ـ  FIO – FREE IN AND OUT

به این معنا است که مشتری، بازرگان، یا فرستنده‌ی محموله، می‌باید علاوه بر کرایه‌ی حمل، هزینه‌های بارگیری در مبدا، و تخلیه در مقصد، را نیز، به‌عهده بگیرد.

در قراردادهای اجاره‌ی دربست  CHARTER PARTY، که مالک کشتی، با شرایط و عملیات تخلیه و بارگیری در بنادر، آشنایی ندارد، یا مایل نیست خود این عملیات را تقبل نماید، یا در مواقع دوبه‌کاری، که مالک دوبه، نمی‌خواهد درگیر مسايل تهیه‌ی جرثقیل، برای بارگیری، یا تخلیه‌ی کالا گردد، از این عبارت FIO، استفاده می‌شود.

در بعضی کشورها، مثل اندونزی، رسم است که در بارنامه‌هایی که مقصد آن‌ها، یکی از بنادر این کشور باشد، اصطلاح FREE OUT، به‌کار می‌رود، و به این معنا است که گیرنده‌ی کالا، موظف است، هزینه‌ی تخلیه‌ی کالا را، در بندر مقصد، پرداخت نماید.